İSKENDERUN DEVLET HASTANESİ

ORGAN BAĞIŞI VE ÖNEMİ

Organ Nakli Hayat Kurtarır!

Organ ve doku nakli, tedavisi sadece nakil ile mümkün olan organları hasar görmüş hastalara büyük umut ışığı olmaktadır. Günümüzde, birçok organ için naklin mümkün hale geldiği söylenebilir. Organ nakli konusundaki bilinç son yıllarda oldukça artmasına rağmen, tüm Dünya’da ve Türkiye’de de organ nakli bekleyen insan sayısı çok fazladır. Dünyada, organ nakli yapılmazsa yaşamı ölümcül bir tehlike altında olan 1 milyara yakın insan yaşamaktadır. Sağlık Bakanlığı'nın son verilerine göre, bu sayının yaklaşık 30 bini Türkiye’de yaşamaktadır. 

Organ Bağışı Nedir?

Organ Bağışı, kişinin hayatta iken, serbest iradesi ile tıbben yaşamı sona erdikten sonra doku ve organlarınızın başka hastaların tedavisi için kullanılmasına izin vermektir.
Organ nakli canlıdan ve kadavradan olmak üzere iki şekildedir.Canlıdan yapılan nakillerde  böbrek nakli ilk sıradadır. İnsan vücudunda 2 böbrek bulunduğu ve bu böbrekler birbirlerinden bağımsız çalıştığı için, bir tanesi bağışlandığında diğer böbrek işlevini kaybetmez. Karaciğer de yaşarken bağışlanabilen bir organımızdır.   Kendini yenileme özelliği olan karaciğerin , bir parçasının bağışlanması yeterlidir  .Kemik iliği naklide bir kan vermek kadar alınması kolay olup Türkiye de çok başarılı yapılan nakillerdendir.  Canlı verici olmak isteyenlerin 18 yaşını doldurmuş olması ve karar verebilecek durumunda yani akli dengesinin yerinde olması gerekmektedir. Bağış yapan kişiye, yapılacak müdahalenin şekli, olası tehlikeleri, sağlığına şimdi veya daha sonra gelebilecek olan zararlar konusunda doktor tarafından bilgi verilmelidir. Bu şartlar altında, bağış yapacak kişi tüm bilgilendirmelerden sonra bağış yapmakta kararlıysa, organlarını yaşarken de bağışlayabilir.
Kadavradan nakillerde ise  sadece bir yoğun bakım ünitesinde beyin ölümü (tıbben yaşamın sona ermesi) kararı alınması halinde organlar kullanılmaktadır. Diğer ölüm hallerinde organlar alınmaz. Evde,sokakda,acilde ,veya hastanenin herhangi bir yataklı sarvisindeki ölümlerde bu mümkün değil.Yoğun Bakım Ünitelerinde solunum cihazı desteği altında tıbben beyin ölümü tanısı konulan  kişilerin sadece organları nakil için kullanılabilir. Organ bağışı bazen görmeyen bir insanın görmesini ya da hayatını diyaliz cihazına bağlı olarak sürdüren bir böbrek hastasının hayata dönmesini sağlar.

Kimler Organ Bağışında Bulunabilir?

Bir bireyin, organ bağışı yapabilmesi için 18 yaş veya üstünde olup akli dengesi yerinde olması gerekir. Bu şart ve koşulları sağlayan herkes sağlık müdürlüklerine, hastanelere, organ nakliyle ilgili dernek ve kuruluşlara başvurarak, doku ve organ bağış belgesini doldurup organ bağış kartını alabilir.
Organ bağışı yapıldığı mutlaka, kişinin yakınlarına da bildirilmelidir. Bunun nedeni; bir kişide beyin ölümü gerçekleştiğinde,organ bağış kartı olsa bile  en yakınlarının organ bağışı konusunda karar vermelerinin istenmesidir. Bağış yapan kişi sonradan fikrini değiştirir ise,  verilen “Doku ve Organ Bağış Belgesi”ni yırtarak atması ve bu karar değişikliğini aileye bildirmesi yeterlidir.
Hangi Organlar Bağışlanabilir?
Tıptaki gelişmelerin bugün geldiği noktada, insan vücudunun birçok organı nakil edilebilmektedir.
Bunlar kalp ,karaciğer, böbrek ,kemik iliği, kalp kapağı,kornea,kas dokusu, tendon,uterus ,yüz ve saçlı deri ,alt ve üst extremiteler,üst sindirim yolları, üst solunum yollarıdır.
Burada bağış yapanın yaşından ziyade organın durumu çok önemli olmakla beraber,  70 yaş üstündekilerin organları nadir durumlarda alınmaktadır.